Bán Khống Là Gì?
"Bán khống" (Short Selling) là chiến lược đầu tư mà nhà đầu tư bán các tài sản mà mình chưa sở hữu, nhằm thu lợi từ chênh lệch giá khi giá tài sản giảm. Trái ngược với chiến lược mua vào để kỳ vọng giá tăng, bán khống là cách để kiếm lời từ sự suy giảm của thị trường.
Trong thị trường tài chính, bán khống thường bao gồm việc bán các tài sản được vay mượn, sau đó mua lại khi giá giảm để đóng vị thế. Quá trình cụ thể gồm các bước sau:
- Thực hiện bán khống: Nhà đầu tư mượn tài sản như cổ phiếu hoặc chứng khoán khác và bán ngay lập tức trên thị trường. Mục tiêu là mua lại với giá thấp hơn trong tương lai để kiếm lời từ chênh lệch giá.
- Giữ vị thế ngắn: Qua việc bán khống, nhà đầu tư giữ một vị thế ngắn, tức là tài sản đã mượn nhưng chưa mua lại.
- Đóng vị thế: Khi giá tài sản giảm đến mức dự kiến, nhà đầu tư mua lại tài sản đã bán để đóng vị thế ngắn.
- Lợi nhuận hoặc lỗ: Nếu giá mua lại thấp hơn giá bán, nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận từ chênh lệch. Ngược lại, nếu giá mua lại cao hơn giá bán, nhà đầu tư sẽ chịu lỗ.
Mục tiêu của chiến lược bán khống là tận dụng xu hướng giảm của thị trường hoặc của tài sản cụ thể để kiếm lời. Nhà đầu tư có thể thực hiện chiến lược này để đối phó với điều chỉnh thị trường, suy thoái kinh tế, kết quả hoạt động kém của công ty hoặc các sự kiện tiêu cực khác. Tuy nhiên, bán khống cũng mang theo rủi ro vì nếu giá tài sản tăng, nhà đầu tư sẽ phải mua lại với giá cao hơn, có thể gây lỗ.
Cách Thực Hiện Bán Khống
Là một trong những chiến lược đầu tư phổ biến và là phương thức phòng ngừa giá tài sản giảm, bán khống có thể thực hiện qua nhiều cách sau:
- Bán khống trên thị trường cổ phiếu: Trên thị trường cổ phiếu, nhà đầu tư có thể mượn cổ phiếu và bán ngay, sau đó mua lại khi giá giảm để đóng vị thế. Quá trình này có thể thông qua các tổ chức cho vay chứng khoán hoặc nhà môi giới.
- Bán khống trên thị trường hợp đồng tương lai: Trên thị trường hợp đồng tương lai, nhà đầu tư có thể bán khống hợp đồng tương lai và mua lại khi giá giảm để đóng vị thế.
- Bán khống trên thị trường quyền chọn: Trên thị trường quyền chọn, nhà đầu tư có thể bán quyền chọn mua hoặc mua quyền chọn bán để thực hiện chiến lược bán khống.
- Bán khống trên thị trường ngoại hối: Trên thị trường ngoại hối, nhà đầu tư có thể bán một loại đồng tiền và mua loại khác để thu lợi từ sự giảm giá của đồng tiền cơ sở hoặc sự tăng giá của đồng tiền báo giá.
Công Cụ Bán Khống
Bán khống là một chiến lược đầu tư và có thể thực hiện bằng nhiều công cụ khác nhau. Dưới đây là vài công cụ bán khống phổ biến:
- Mượn cổ phiếu: Nhà đầu tư mượn cổ phiếu từ các cổ đông khác hoặc tổ chức để bán khống.
- Hợp đồng tương lai: Nhà đầu tư có thể bán khống các hợp đồng tương lai.
- Hợp đồng quyền chọn: Nhà đầu tư có thể bán quyền chọn mua hoặc mua quyền chọn bán.
- Giao dịch ngoại hối: Thị trường ngoại hối cung cấp cơ hội bán khống các cặp tiền tệ.
- Hợp đồng chênh lệch (CFD): CFD là công cụ phái sinh cho phép nhà đầu tư giao dịch dựa trên biến động giá tài sản mà không cần sở hữu tài sản đó.
Rủi Ro Của Bán Khống
Dù có thể đem lại lợi nhuận, bán khống cũng tồn tại nhiều rủi ro. Dưới đây là một số rủi ro chính:
- Rủi ro ngược thị trường: Giá tài sản có thể tăng thay vì giảm, dẫn đến lỗ nếu phải mua lại với giá cao hơn.
- Rủi ro vô hạn: Giá tài sản có thể tăng không giới hạn, dẫn đến lỗ lớn khi phải mua lại với giá rất cao.
- Chi phí vay mượn: Chi phí liên quan đến việc mượn tài sản có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận.
- Biến động ngắn hạn: Giá trị tài sản biến động ngắn hạn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chiến lược bán khống.
- Hạn chế và quy định: Các quy định và hạn chế trên thị trường có thể giới hạn khả năng thực hiện bán khống.
- Phản ứng nhanh: Sau khi giá tài sản giảm, có thể xuất hiện sự phục hồi nhanh chóng.
Chiến lược bán khống yêu cầu nhà đầu tư có khả năng phân tích thị trường tốt và ý thức quản lý rủi ro, đồng thời áp dụng các biện pháp kiểm soát rủi ro thích hợp như đặt lệnh dừng lỗ hoặc phân bổ đa dạng đầu tư để giảm thiểu rủi ro.
