Mức lạm phát của Nhật Bản tiếp tục cao hơn mục tiêu của ngân hàng trung ương, dẫn đến kỳ vọng thị trường về việc thắt chặt chính sách tiền tệ hơn. Vào thứ Sáu (22 tháng 11), số liệu do Bộ Nội vụ Nhật Bản công bố cho thấy Chỉ số Giá tiêu dùng cơ bản (CPI, không bao gồm thực phẩm tươi sống) trong tháng 10 đã tăng 2,3% so với cùng kỳ năm trước, dù thấp hơn mức 2,4% của tháng 9 nhưng vẫn cao hơn dự báo thị trường là 2,2%. Một chỉ số khác phản ánh rõ hơn lạm phát cơ bản, không bao gồm giá năng lượng và thực phẩm tươi sống, cũng ghi nhận mức tăng 2,3% so với cùng kỳ, cao hơn mức 2,1% của tháng 9.
Lạm phát chậm lại và ảnh hưởng của chính sách tài khóa
Dữ liệu cho thấy, sự chậm lại của lạm phát Nhật Bản chủ yếu chịu ảnh hưởng từ chính sách tài khóa của chính phủ, bao gồm các biện pháp trợ giá dịch vụ công. Tháng 10, mức tăng giá điện so với cùng kỳ giảm mạnh từ 15,2% tháng 9 xuống còn 4%, mức tăng giá khí đốt cũng giảm. Nhìn chung, các khoản trợ cấp này đã làm giảm tốc độ tăng trưởng CPI 0,54 điểm phần trăm.
Tuy nhiên, giá cơ bản vẫn tăng vững, giá thực phẩm chế biến tăng 3,8% so với cùng kỳ, cao hơn mức 3,1% của tháng 9. Ngoài ra, báo cáo của Ngân hàng Dữ liệu Teikoku Nhật Bản cho thấy trong tháng 10, các công ty thực phẩm đã điều chỉnh giá 2911 loại thực phẩm, trong đó giá gạo tăng vọt 60%. Giá dịch vụ cũng tăng tốc từ mức tăng trưởng 1,3% tháng 9 lên 1,5%, cho thấy lạm phát đang dần bén rễ vào nền kinh tế.
Các nhà kinh tế dự báo thời điểm tăng lãi suất sắp đến
Mặc dù lạm phát có chút chậm lại, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vẫn lạc quan về sự vững chắc của lạm phát cơ bản. Nhà kinh tế Takeshi Minami của Viện Nghiên cứu Norinchukin Nhật Bản cho biết: “Sau khi loại trừ yếu tố điện và khí đốt, lạm phát vẫn mạnh, được thúc đẩy nhiều bởi giá hàng nhập khẩu tăng. Dù tiêu dùng tổng thể khá bình thường, giá cả vẫn có xu hướng tăng mạnh. Tôi nghĩ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể sẽ tăng lãi suất trở lại vào tháng 12.”
Thị trường chú ý đến quyết định chính sách
Thị trường phần lớn tin rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đang dần tiến tới bình thường hóa chính sách tiền tệ. Tính từ đầu năm, Ngân hàng Trung ương đã hai lần điều chỉnh lập trường chính sách nhằm đối phó với áp lực lạm phát liên tục gia tăng. Dù Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ueda Kazuo chưa đưa ra rõ ràng thời điểm tăng lãi suất, nhưng nhiều nhà kinh tế dự đoán rằng Ngân hàng Trung ương có thể sẽ ra quyết định trong cuộc họp chính sách vào ngày 19 tháng 12, hoặc muộn nhất vào tháng 1 năm 2024 để thực hiện tăng lãi suất.
Điều này sẽ đánh dấu bước tiến của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản trong việc thoát khỏi chính sách nới lỏng kéo dài và có thể có tác động rộng lớn đến thị trường tài chính quốc tế, đặc biệt là tỷ giá yên Nhật và thị trường trái phiếu toàn cầu.
