Vào thứ Tư, nhân dịp kỷ niệm một năm thông qua "Đạo luật Giảm Lạm phát" (Inflation Reduction Act, viết tắt là IRA), Tổng thống Mỹ Joe Biden đã quảng bá công khai dự luật này đầy ý nghĩa mốc son, mặc dù khảo sát cho thấy công chúng hầu như không biết gì về nội dung của dự luật.
Mục tiêu của chính quyền Biden thông qua dự luật IRA là thúc đẩy ngành công nghiệp liên quan tại Mỹ chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Ngoài ra, dự luật này còn cung cấp hàng tỷ đô la Mỹ dưới hình thức giảm thuế, nhằm hỗ trợ người tiêu dùng mua xe điện và giúp các doanh nghiệp liên quan sản xuất năng lượng tái tạo. Mở rộng một số phần của cải cách y tế Obamacare, hỗ trợ người cao tuổi chi trả chi phí thuốc theo toa. Tăng cường thuế đối với tầng lớp giàu có và các doanh nghiệp lớn tại Mỹ.
Biden tại một buổi lễ ở Nhà Trắng đã nói, dự luật này không chỉ chuyển sản xuất các bộ phận quan trọng từ Trung Quốc về Mỹ mà còn có thể tạo ra khoảng 1,5 triệu việc làm trong thập kỷ tới, đồng thời giảm đáng kể lượng khí thải carbon của Mỹ.
Như hầu hết các luật lệ ở Mỹ, dự luật IRA nhận được nhiều ý kiến trái chiều sau 12 tháng được thông qua. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích trên Phố Wall, dự kiến dự luật này cuối cùng sẽ mang lại hàng tỷ đô la đầu tư mới và hàng nghìn cơ hội việc làm mới.
Một báo cáo phân tích của Ngân hàng Mỹ cho thấy, kể từ khi dự luật IRA được thông qua, chính quyền Biden đã công bố khoản đầu tư tổng cộng khoảng 132 tỷ đô la Mỹ cho hơn 270 dự án năng lượng sạch. Khoảng một nửa số tiền đầu tư này được dành cho xe điện và pin, phần còn lại sẽ được sử dụng cho năng lượng mặt trời, gió và hạt nhân cũng như các nguồn năng lượng tái tạo khác. Khoản đầu tư này dự kiến sẽ tạo ra hơn 86.000 việc làm, trong đó bao gồm 50.000 việc làm liên quan đến xe điện.
Theo một báo cáo của Moody's vào thứ Ba, có dấu hiệu cho thấy, trong năm qua, dự luật này đang thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của ngành sản xuất năng lượng sạch và các ngành liên quan như bán dẫn, cũng như được tích hợp vào quyết định đầu tư của các ngành ô tô, tiện ích và dầu khí. Moody's nói rằng, dự luật này có thể hỗ trợ tăng trưởng GDP nội địa, năng suất và đổi mới.
Biden và Đảng Dân chủ trước đó đã hứa, dự luật IRA sẽ giảm 300 tỷ đô la thâm hụt ngân sách của Mỹ trong mười năm tới, bao gồm việc áp đặt thuế tối thiểu 15% đối với các công ty lớn, tuyển dụng thêm kiểm toán viên để xem xét thủ tục nộp thuế của tầng lớp giàu có ở Mỹ, cho phép chính phủ liên bang đàm phán với các công ty dược phẩm về giá thuốc. Cam kết của chính quyền Biden đã đảo ngược dự đoán của thị trường về tài chính của Mỹ, với nhà phân tích dự đoán thâm hụt ngân sách của Mỹ trong thập kỷ tới sẽ tăng từ 7.000 đến 10.000 tỷ đô la.
Ngoài ra, dự luật IRA đã giúp Biden và Đảng Dân chủ giải quyết một vấn đề chính trị, đó là lo ngại về việc tỷ lệ ủng hộ giảm do giá cả leo thang. Mặc dù tỷ lệ lạm phát đã giảm đáng kể từ 9% xuống còn 3.2% trong năm qua, nhưng hầu hết các nhà kinh tế học nói rằng, sự giảm giá này gần như không ảnh hưởng bởi IRA. Trước điều này, Biden tuyên bố, trọng tâm của dự luật IRA là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và chuyển đổi năng lượng, chứ không phải là giảm lạm phát.
Theo một cuộc thăm dò ý kiến do Reuters/Ipsos công bố vào đầu tháng, nhiều người Mỹ đã bỏ phiếu cho Biden vào năm 2020 cho rằng, kinh tế dưới thời ông Biden không hoạt động tốt. Một số người nói rằng họ có thể sẽ không bỏ phiếu cho ông ấy trong cuộc bầu cử tháng 11 năm 2024. Trong số những người được phỏng vấn đã bỏ phiếu cho Biden, khoảng một nửa cho biết họ ít khi hoặc không bao giờ nghe nói về các biện pháp chính sách quan trọng của ông trong việc giảm lạm phát hay tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng.
Một cuộc thăm dò dân ý do Washington Post-University of Maryland thực hiện vào thứ Hai tuần này cho thấy, chỉ có 27% người Mỹ biết rất rõ hoặc khá rõ về dự luật IRA.
Jimmy Siegel, một giám đốc quảng cáo trước đây làm việc với Đảng Dân chủ, cho biết, một số điều khoản trong dự luật IRA rất tốt, nhưng chính quyền Biden đã chọn sai tên cho dự luật, khiến cử tri nghe về dự luật IRA mà không thấy chi phí sinh hoạt như thực phẩm và hàng tạp hóa giảm xuống.
