Vào thứ Tư, Ngân hàng Trung ương châu Âu đã cảnh báo trong Báo cáo Đánh giá Ổn định Tài chính bán niên rằng, sự gia tăng căng thẳng thương mại toàn cầu là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự ổn định tài chính của khu vực đồng euro. Báo cáo chỉ ra rằng, sự gia tăng chủ nghĩa bảo hộ toàn cầu có thể tiếp tục làm suy yếu tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng đến mức độ lạm phát và gây ra biến động mạnh về giá trị tài sản.
Tăng trưởng kinh tế yếu kém vượt qua lạm phát trở thành mối đe dọa lớn nhất
Dữ liệu cho thấy, kinh tế khu vực đồng euro đã đạt tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong hai năm vào quý ba năm nay, với tỷ lệ tăng trưởng 0,4%, trong khi tỷ lệ lạm phát tổng thể trong tháng 10 đạt 2%. Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương châu Âu nhấn mạnh rằng, tăng trưởng kinh tế yếu kém vẫn là mối rủi ro lớn hơn so với lạm phát cao, đặc biệt là khi tăng trưởng kinh tế năm 2024 được dự báo dưới 1%.
Phó Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu, ông Luis de Guindos, cho biết, "Mặc dù sự phát triển của lạm phát có dấu hiệu tích cực, nhưng toàn bộ bối cảnh kinh tế vẫn còn mong manh." Chi tiêu của người tiêu dùng thiếu sự tăng trưởng nổi bật, trong khi rủi ro địa chính trị và các chính sách có thể được chính phủ mới của Mỹ thực hiện đã làm tăng thêm sự không chắc chắn cho tương lai. Ông còn chỉ ra rằng, sự yếu kém của tăng trưởng trong khu vực đồng euro đặc biệt nổi bật trong bối cảnh hiện tại, với những tác động đáng kể đến nền kinh tế.
Biến động thị trường và rủi ro định giá cao
Báo cáo chỉ rõ rằng, kể từ tháng Năm năm nay, thị trường tài chính đã trải qua "sự phục hồi của biến động", và cảnh báo rằng khả năng tiếp tục biến động "cao hơn bình thường" do định giá tài sản quá cao và rủi ro tập trung. Nếu tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại vượt mức dự báo, chi phí vay cao và tăng trưởng thấp có thể làm suy yếu bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp, đe dọa tín dụng đặc biệt cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các hộ gia đình có thu nhập thấp.
Ngoài ra, chi phí trả nợ công tăng cao và nền tài chính cơ bản yếu kém của một số quốc gia thành viên khu vực đồng euro cũng được xem là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự ổn định tài chính. Báo cáo chỉ ra rằng, "trong bối cảnh định giá tài sản cao và rủi ro tập trung, tâm lý thị trường có thể thay đổi đáng kể bất cứ lúc nào."
Chính sách của Trump làm tăng thêm rủi ro bất định
Mặc dù báo cáo không đề cập trực tiếp đến việc Trump thắng cử tổng thống Mỹ, nhưng các nhà phân tích đều cho rằng kế hoạch của Trump áp thuế tất cả hàng nhập khẩu sẽ gây ra cú sốc lớn đối với thương mại và kinh tế toàn cầu. Các nhà kinh tế cảnh báo rằng, nếu xuất khẩu tiếp tục chậm lại, Ngân hàng Trung ương châu Âu có thể buộc phải đẩy nhanh tốc độ giảm lãi suất, tạo áp lực lớn hơn đối với đồng euro.
Ông de Guindos cho biết, "Hướng đi của chính sách chính phủ mới của Mỹ là một sự không chắc chắn đối với tương lai của kinh tế châu Âu." Ông cũng nhấn mạnh rằng, các con số dự đoán tăng trưởng của Ủy ban châu Âu thấp hơn kỳ vọng, khiến cho các tác động tiêu cực của căng thẳng thương mại và rủi ro địa chính trị càng trở nên nổi bật.
Nhiều rủi ro chồng chất ảnh hưởng đến tương lai khu vực đồng euro
Trong bối cảnh môi trường tài chính vĩ mô toàn cầu và sự không chắc chắn địa chính trị gia tăng hiện nay, đánh giá của Ngân hàng Trung ương châu Âu cho thấy, sự ổn định tài chính của khu vực đồng euro đang chịu áp lực nặng nề. Căng thẳng thương mại, tăng trưởng kinh tế yếu kém, rủi ro nợ và định giá tài sản quá cao đều có thể trở thành những điểm kích hoạt gây ra biến động kinh tế. Báo cáo kêu gọi áp dụng các chính sách thận trọng hơn để đối phó với tình hình phức tạp này và cố gắng giảm thiểu ảnh hưởng của sự không chắc chắn toàn cầu đối với khu vực đồng euro.
